Rozwinięciem wstępnej analizy podstawowych dokumentów finansowych, dających ogólny obraz sytuacji finansowej przedsiębiorstwa jest analiza wskaźnikowa. Jest ona jednym z podstawowych elementów analizy finansowej. Przedmiotem badania analizy wskaźnikowej są relacje zachodzące pomiędzy poszczególnymi elementami bilansu, w przekroju pionowym i poziomym oraz rachunku wyników. Dla tego celu konstruuje się różnego rodzaju wskaźniki posługujące się danymi opartymi na sprawozdaniach finansowych.
Analiza wskaźnikowa (Ratio Analysis) obejmuje następujące etapy badań[1]:
- wybór dziedziny działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, która ma być przedmiotem oceny,
- dobór wskaźników i współczynników ekonomicznych reprezentatywnych dla badanej dziedziny,
- weryfikację wskaźników i współczynników,
- skorygowanie sposobu mierzenia wskaźnika i współczynnika lub ustalenie dodatkowych wskaźników i współczynników, pozwalających uzyskać dokładny i obiektywny obraz analizowanych zjawisk,
- obliczenie wskaźnika i/lub współczynnika na podstawie zweryfikowanych mierników oraz postawienie diagnozy i sformułowanie decyzji.
Wskaźniki finansowe konstruowane i klasyfikowane mogą być w różny sposób. Na świecie jak i w naszym kraju najszersze zastosowane zyskała poniżej przedstawiona klasyfikacja[2]:
- wskaźniki płynności,
- wskaźniki zadłużenia i obsługi długu,
- wskaźniki efektywności (wykorzystania) aktywów,
- wskaźniki rentowności (zyskowności),
- wskaźniki reakcji rynkowej.
W analizie wskaźnikowej największą rolę odgrywa analiza porównawcza oraz analiza trendu[3].
Analiza porównawcza polega na wyliczeniu wskaźników na podstawie sprawozdań finansowych (lub innych danych, jeżeli są one powszechnie dostępne) i porównywaniu ich z wartością wskaźników uzyskiwanych przez inne podmioty w tej samej branży lub porównywanie ze średnimi branżowymi.
Analiza trendu natomiast polega na porównywaniu wartości wskaźników uzyskiwanych w kolejnych okresach przez badany podmiot. Analiza taka dokonywana jest zarówno w okresach obejmujących kilka lub kilkanaście lat, jak również w układzie horyzontalnym obejmującym następujące po sobie lata.
Analiza wskaźnikowa pozwala nam w szybki i efektywny sposób uzyskać wgląd w funkcjonowanie firmy.
[1] J. Duraj, Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 1993, s.16.
[2] J. Gajdka, E. Walińska, Zarządzanie finansowe, F. R. R. w P., Warszawa 1998, s. 303.
[3] Tamże, s.203.
[4] Tamże, s. 205.