Koszty kierowania, obsługi i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu kolejowego zostały zakwalifikowane przez wytyczne UIC do kosztów infrastruktury.
Koszty te są kosztami wspólnymi linii i obejmują trzy poniższe grupy:
- koszty administracji kierowania ruchem, w tym personel opracowujący rozkłady jazdy oraz personel dyspozytury
- koszty obsługi ruchu, w tym personel ekspedycyjno – pociągowy, tj. zwrotniczy, dyżurni ruchu i nastawniczy
- inne koszty związane z bezpieczeństwem w tym SOK.
Powyższe koszty są potocznie określane jako inżynieria ruchu. Rozlicza się je na poszczególne linie i kategorie ruchu proporcjonalnie do liczby pociągom. Są one ewidencjonowane w kosztach ROS, tj. w służbie przewozów, a koszty administrowania ruchem są rejestrowane ponadto w kosztach Zarządu.
Poza ewidencją kosztów na odpowiednich stanowiskach kosztów dla celów opisanej metody rozliczania kosztów na linie niezbędne jest zaprowadzenie ewidencji mierników, takich jak:
- czas pracy maszyn torowych i urządzeń,
- liczba jednostek technicznych (w automatyce) przypadająca na daną linię, takich jak: komplet, aparat, urządzenie,
- oraz wprowadzenie statystyki pracy eksploatacyjnej w bruttotonokm, pociągokm, pociągogodz. (czas jazdy pociągu, tzn. bez postojów).
Wszystkie wymienione uprzednio pozycje kosztów dotyczą obecnej struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa PKP. W nowej strukturze organizacyjnej powstałe sektory i piony będą miały przydzielany majątek trwały, którym będą samodzielnie dysponować i ponosić samodzielnie koszty jego utrzymania.
Wynika z tego, że muszą powstać nowe zakresy stanowisk kosztów dla poszczególnych sektorów względnie pionów, z przypisanymi im kodami stanowisk.
PODSUMOWANIE PRACY MAGISTERSKIEJ
- Prowadzona obecnie ewidencja kosztów infrastruktury kolejowej w Polsce ujmuje wszystkie elementy określone w dokumentach UIC.
- Sposób prowadzenia ewidencji kosztów umożliwia ich rozliczenie na linie w części określonej jako koszty bezpośrednie linii. Inne koszty tzw. pośrednie (łącznie z inżynierią ruchu) rozliczane są w przedsiębiorstwie PKP na linie w formie narzutu.
- W pracy zaproponowano metodę rozliczania kosztów pośrednich (tj. wspólnych i pozostałych) na poszczególne linie, bardziej precyzyjną od obecnie stosowanej. Istotą tej metody jest zastosowanie odpowiednich kluczy podziałowych dla danej grupy kosztów pośrednich w poszczególnych służbach. Wymaga to wprowadzenia zgodnej z proponowaną metodą ewidencji mierników oraz statystyki pracy eksploatacyjnej taboru na poszczególnych liniach.
- Oddzielenie funkcji przewozowych od zarządzania infrastrukturą spowoduje zmiany w dysponowaniu przydzielonymi środkami trwałymi, co znajdzie odzwierciedlenie w wykazie stanowisk kosztów, jak również w programie komputerowym obrachunku kosztów według linii.
- Określenie kosztów poszczególnych linii dla celów ustalenia opłat, wymaga przeprowadzenia analizy zmienności tych kosztów w zależności od podstawowych parametrów techniczno – eksploatacyjnych ruchu na poszczególnych liniach i stacjach.
Istnieje potrzeba stworzenia nowoczesnego systemu ekonomiczno – finansowego funkcjonowania kolei i poszczególnych sektorów.