pisanie prac mgr

Podstawowym zadaniem prac przygotowawczych do analiz jest dobór i weryfikacja materiałów. Decyduje to w dużej mierze o jakości przeprowadzonej analizy. Materiały niekompletne lub niestarannie zweryfikowane stać się mogą przyczyną błędnych ustaleń i sta niemożliwość wyciągnięcia poprawnych wniosków oraz podjęcie skutecznego działania[1] .

O wynikach analizy finansowej decydują więc w dużym stopniu materiały źródłowe, które służą do badania zjawisk gospodarczych. Materiał te można podzielić na dwie grupy:

1. Materiały wewnętrzne, zawierające dane o przedsiębiorstwie,
2. Materiały zewnętrzne, informujące otoczenie przedsiębiorstwa.

Dane o przedsiębiorstwie mogą mieć charakter:

• ewidencyjny,
• pozaewidencyjny.

Materiały ewidencyjne mają znaczenie podstawowe i wynikają z prowadzonej w danym przedsiębiorstwie ewidencji[2]. Właściwie zbudowane ewidencja, prowadzona systematycznie w odpowiednich urządzeniach ewidencyjnych, oparta na ściśle ustalonych zasadach, zapewnić  może uzyskiwanie danych liczbowych przedstawiających przebieg procesów gospodarczych w przedsiębiorstwie. Wśród materiałów ewidencyjnych wyodrębnić można:

• dokumentację pierwotną lub wtórną, stanowiącą podstawę zapisów w urządzeniach ewidencyjnych,
• zapisy dokonane w analitycznych i syntetycznych urządzeniach ewidencyjnych,
• sprawozdawczość opartą na tych zapisach, będącą uogólnieniem ich treści.

Materiały pozaewidencyjne mają wprawdzie charakter uzupełniający, pomocniczy, to jednak niekiedy ich brak lub niekompletność utrudnić może lub nawet uniemożliwić przeprowadzenie analizy w wybranym zakresie. Do materiałów źródłowych pozaewidencyjnych zaliczyć można przede wszystkim:

• opracowane dane postulowane, a zwłaszcza plan finansowy i inne plany gospodarcze krótko- i długoterminowe, kalkulacje wstępne i kosztorysy, normy kosztów itp.,
• wyniki poprzednio przeprowadzonych analiz, w tym szczególnie analizy roku ubiegłego,
• materiały z przeprowadzonych kontroli i rewizji, zarówno przez organy wewnętrzne jak i zewnętrzne,
• uzyskane materiały i informacje dotyczące przedsiębiorstw krajowych i zagranicznych.

Typowym ewidencyjnym materiałem źródłowym wykorzystywanym w analizie jest sprawozdawczość przedsiębiorstwa. Sprawozdawczość przedsiębiorstwa jako całość może być klasyfikowana wg różnych kryteriów[3].

Przykładowo wyróżnić można następujące kryteria[4]:

• zakres przedmiotowy,
• charakter generowanej informacji,
• częstotliwość,
• stopień zagregowania danych,
• charakter odbiorcy.

Zakres przedmiotowy sprawozdawczości wynika a charakteru prowadzonej przez przedsiębiorstwo działalności, jego struktury organizacyjnej i powiązań kapitałowych.

Charakter generowanej informacji wiąże się z rodzajem ewidencji i sprawozdawczości. Mogą to być informacje o stanie zasobów majątkowo – kapitałowych lub informacje o cechach ilościowo – jakościowych.

Częstotliwość sporządzania sprawozdawczości wynika z potrzeb zarządzania gospodarką, a bezpośrednio z wymagań zewnętrznych i wewnętrznych odbiorców sprawozdań. Są to zazwyczaj sprawozdania miesięczne, kwartalne i roczne.

Stopień agregacji danych wynika także z potrzeb zarządzania i organizacji rachunkowości. Opracowuje się i wykorzystuje sprawozdania o cechach syntetycznych obejmujące dane ugrupowane w pożądanych przekrojach lub odpowiednio uszczegółowione będące dedukcyjnym rozwiązaniem ujęć syntetycznych.

Charakter odbioru prowadzić może do ujmowania informacji w sformalizowanych zestawieniach i tablicach, bądź do opracowania sprawozdań wg ujęć użytecznych bezpośrednio dla kierownictwa przedsiębiorstwa lub odpowiednich jego komórek organizacyjnych.

Podstawowe znaczenie ma podział sprawozdawczości – na sprawozdawczość rzeczową i finansową. Sprawozdawczość  finansowa służy przede wszystkim potrzebom analizy finansowej, natomiast sprawozdawczość rzeczowa stanowi materiały źródłowe do analizy techniczno – ekonomicznej.

Sprawozdanie finansowe, będące podstawą źródłową analizy finansowej przedsiębiorstwa mogą być sporządzane z różną częstotliwością oraz obejmować zróżnicowany zakres danych. Sprawozdawczość finansowa stanowi system wzajemnie powiązanych wskaźników, charakteryzujących stan środków gospodarczych, kapitałów oraz osiągnięte wyniki działalności gospodarczej w pewnym okresie czasu[5]. Źródłem sprawozdawczości finansowej jest: bilans, rachunek zysków i strat, sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych. Te najważniejsze sprawozdania przedsiębiorstwa sporządzane są w formie standardowej, uregulowanej przepisami prawnymi. Sprawozdania finansowe powinny zawierać:

1. Zasadę memoriałową wymagającą, aby efekty operacji gospodarczych uznawane były w momencie ich wystąpienia i wykazywane w sprawozdaniu z okresu którego dotyczą,
2. Zasadą kontynuacji działania zakładająca ciągłość działalności przedsiębiorstwa, co wymaga zachowania tych samych zasad ewidencji działalności lub – w przypadku ich zmian  konieczność odpowiedniego ujawniania tego faktu.

Sprawozdania finansowe powinny mieć takie zasadnicze cechy jakościowe jak[6]:

• zrozumiałość dla użytkowników,
• istotność tj. zawierać informacje użyteczne na potrzeby podejmowania decyzji zarządczych,
• wiarygodność tj. przedstawiać dane wolne od materialnych błędów i stronniczości,
• porównywalność tj. umożliwiać użytkownikom porównywania danych w czasie, które pozwolą na poznanie trendów rozwojowych.

Obok danych wewnętrznych do prawidłowego przeprowadzania analizy niezbędne są dane o otoczeniu przedsiębiorstwa (zewnętrzne) dotyczące ważniejszych konkurentów, branż, gałęzi i regionów. Uniemożliwiają one dokonywania porównań pozycji finansowej danego przedsiębiorstwa w stosunku do otoczenia. Takie dane są publikowane bądź to przez same podmioty gospodarcze, w sytuacji kiedy mają one taki obowiązek prawny bądź przez wyspecjalizowane firmy [7].

Materiały źródłowe analizy finansowej są kluczowe dla prawidłowego przeprowadzenia procesu oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Zawierają one różnorodne dane, dokumenty i informacje, które pozwalają na dokładne zrozumienie kondycji finansowej oraz efektywności działalności firmy. Do najważniejszych materiałów źródłowych analizy finansowej zalicza się:

Pierwszym i fundamentalnym materiałem są sprawozdania finansowe, które obejmują bilans, rachunek zysków i strat oraz zestawienie przepływów pieniężnych. Bilans przedstawia majątek przedsiębiorstwa, jego pasywa oraz kapitał własny na określony dzień, co pozwala na ocenę struktury finansowej. Rachunek zysków i strat ukazuje wyniki działalności w danym okresie, wskazując na przychody, koszty oraz zyski lub straty. Zestawienie przepływów pieniężnych przedstawia przepływy gotówki w przedsiębiorstwie, co jest kluczowe dla zrozumienia jego płynności finansowej.

Kolejnym ważnym źródłem informacji są noty objaśniające, które towarzyszą sprawozdaniom finansowym. Zawierają one szczegółowe wyjaśnienia dotyczące poszczególnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat. Dzięki nim można lepiej zrozumieć politykę rachunkowości stosowaną przez przedsiębiorstwo, a także uzyskać dodatkowe informacje dotyczące aktywów, zobowiązań, kapitału własnego oraz ryzyk związanych z działalnością firmy.

Raporty wewnętrzne to kolejny ważny materiał źródłowy, który obejmuje dane dotyczące wydajności operacyjnej, budżetów oraz prognoz. Mogą one zawierać szczegółowe analizy dotyczące kosztów, przychodów oraz rentowności poszczególnych działów czy produktów. Raporty te pozwalają na dokonanie bardziej precyzyjnej analizy efektywności operacyjnej oraz identyfikację obszarów wymagających poprawy.

Dane rynkowe i porównawcze to istotne elementy analizy finansowej, które umożliwiają ocenę sytuacji przedsiębiorstwa w kontekście rynku oraz konkurencji. Informacje na temat trendów rynkowych, benchmarków oraz wyników finansowych innych firm w branży pozwalają na dokonanie właściwej oceny pozycji przedsiębiorstwa. Wiele instytucji i firm badawczych publikuje raporty branżowe, które stanowią cenne źródło informacji dla analityków.

Dokumentacja podatkowa oraz informacje o regulacjach prawnych także mają znaczenie dla analizy finansowej. Zrozumienie obciążeń podatkowych oraz obowiązków regulacyjnych wpływa na ocenę rentowności i płynności finansowej przedsiębiorstwa. Zmiany w przepisach prawnych mogą mieć istotny wpływ na działalność firmy, dlatego monitorowanie tych informacji jest niezbędne.

W kontekście analizy finansowej warto również uwzględnić prognozy ekonomiczne, które mogą wpływać na przyszłe wyniki finansowe przedsiębiorstwa. Zmiany w gospodarce, takie jak inflacja, stopy procentowe, kursy walutowe czy sytuacja geopolityczna, mogą mieć bezpośredni wpływ na wyniki finansowe firm. Dlatego analiza finansowa często uwzględnia różne scenariusze makroekonomiczne oraz ich wpływ na działalność przedsiębiorstwa.

Ostatecznie, opinie i rekomendacje ekspertów oraz analityków finansowych również mogą stanowić ważne materiały źródłowe. Publikacje, artykuły oraz raporty z analiz rynkowych mogą dostarczać wartościowych informacji dotyczących trendów w branży oraz prognoz dotyczących przyszłych wyników finansowych przedsiębiorstw.

Podsumowując, materiały źródłowe analizy finansowej obejmują sprawozdania finansowe, noty objaśniające, raporty wewnętrzne, dane rynkowe, dokumentację podatkową, informacje o regulacjach prawnych, prognozy ekonomiczne oraz opinie ekspertów. Kombinacja tych źródeł pozwala na kompleksową ocenę sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, co jest kluczowe dla podejmowania przemyślanych decyzji inwestycyjnych i zarządczych.