Wskaźniki płynności finansowej

Wskaźniki płynności finansowej charakteryzują zdolność firmy do terminowego regulowania zobowiązań. W ramach tej grupy najczęściej wykorzystywane w praktyce to: wskaźnik bieżącej płynności finansowej oraz szybki wskaźnik płynności finansowej.

Wskaźnik bieżącej płynności jest zdefiniowany następująco:

                           środki obrotowe

W_BP =     ——————————————-

                   zobowiązania krótkoterminowe

Wskaźnik ten informuje o stopniu w jakim firma będzie w stanie spłacić bieżące zadłużenie, wyrażany jest jako mnożnik. Przyjmuje się, że wartość tego wskaźnika powinna oscylować w przedziale 1,5 – 2,0. jeżeli wartość tego wskaźnika jest niższa od 1,5 to fakt ten może oznaczać, że przedsiębiorstwo działa z dnia na dzień i może mieć kłopoty z regulowaniem zobowiązań krótkoterminowych. Natomiast jeżeli wartość wskaźnika jest powyżej 2,0, to również może świadczyć o niekorzystnych zjawiskach ponieważ przedsiębiorstwo utrzymuje zbyt dużo środków obrotowych w stosunku do wymagalnych zobowiązań ( nadmiar wolnych środków finansowych, które można było zainwestować w bardziej korzystne przedsięwzięcie ). Ponieważ w wartości środków obrotowych uwzględniana jest wartość zapasów wyrobów gotowych oraz materiałów i surowców, które nie zawsze mogą być szybko zamienione na gotówkę, często obliczany jest szybki wskaźnik płynności finansowej. Zdefiniowany jest on następująco:

środki obrotowe – zapasy

W_SZP =       —————————————-

zobowiązania krótkoterminowe

Szybki wskaźnik płynności finansowej powinien oscylować w przedziale 1,2 – 1,5. Jeżeli szybki wskaźnik płynności jest niski, a bieżącej wysoki, może to oznaczać, że przedsiębiorstwo utrzymuje zbyt wysoki poziom zapasów lub ma problemy ze zbyciem gotowych towarów. Analizując różnice w poziomie tych wskaźników należy uwzględnić fakt, że w niektórych branżach wysoki poziom zapasów może być koniecznością spowodowanych ich specyfiką [6, s. 134].

Tabela 6.SKONSOLIDOWANY BILANS PRO FORMA

AKTYWA                                                                                                                1999               1998                1997

PASYWA                                                              1999       1998     1997

Źródło: Dokument Informacyjny PKN ORLEN S.A., [s. IV / 20].

WSKAŹNIK BIEŻĄCEJ PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ:

Majątek obrotowy:

– r. 1999 –            3 536 826 tys. PLN

– r. 1998 –            2 331 213 tys. PLN

– r. 1997 –            2 781 729 tys. PLN

Zobowiązania krótkoterminowe:

– r. 1999 –            3 311 101 tys. PLN

– r. 1998 –            2 000 563 tys. PLN

– r. 1997 –            1 752 322 tys. PLN

W roku 1999

W_BP = = 1,07

W roku 1998

W_BP =1,17

W roku 1997

W_BP = 1,59

WSKAŹNIK SZYBKIEJ PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ:

Zapasy:

– r. 1999 –             2 039 031 tys. PLN

– r. 1998 –             1 271 887 tys. PLN

– r. 1997 –             1 517 931 tys. PLN

W roku 1999

W_SZP = 0,45

W roku 1998

W_SZP = 0,53

W roku 1997

W_SZP = 0,72

W latach 1997 –99 wartość wskaźnika płynności bieżącej i szybkiej stale się obniżała, przy czym ich spadek nie był równomierny. W roku 1998 zobowiązania krótkoterminowe wzrosły o 14,2%, a wskaźniki bieżącej i szybkiej płynności finansowej spadły o 26,5%. Natomiast w roku 1999 zobowiązanie krótkoterminowe wzrosło aż o 65,5%. Wskaźnik bieżącej płynności spadł o 8,5% , a wskaźnik szybkiej płynności spadł o 15%.

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej wskazuje, ile razy można spłacić zobowiązania krótkoterminowe majątkiem obrotowym wraz z rozliczeniami międzyokresowymi [9, s.106]. W przypadku firmy PKN ORLEN S.A. w badanym przedziale czasu najwyższą wartość osiągnął on w roku 1997, a mianowicie 1,59. oznacza to, że jej majątek obrotowy i rozliczenia międzyokresowe były warte 1,59 razy tyle, co zobowiązania. W kolejnych latach wskaźnik ten stopniowo zaniżał się, osiągając wartości w roku 1998 1,17 , a w 1999 r. najniższą 1,07.