Branża „nowa technologia” na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie

Rozdział ten przedstawia przedsiębiorstwa, które zostaną zbadane za pomocą modeli prognozowania upadłości, tak więc opisuje obiekty przeprowadzanego dalej badania. W pierwszej jego części znajduje się krótki opis wszystkich przedsiębiorstw tworzących branżę tzw. nowych technologii. Zestawienie składa się z trzech grup przedsiębiorstw:

–  branży Informatyka,

–  branży Telekomunikacja,

–  branży Media.

Przedsiębiorstwa te zostały opisane dalej w grupach, według kolejności alfabetycznej. Informacje dotyczące wszystkich spółek pochodzą głównie z oficjalnych stron internetowych oraz z publikacji Notorii. Druga część opisuje ogólną sytuację finansową badanych przedsiębiorstw oraz ich sytuację na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w 2000 roku.

Rankingi spółek

W tej części pracy wykorzystywane są wcześniej opisane modele (w rozdziale trzecim). Uzyskane wyniki przedstawione są w postaci tabel. Poza ostatecznymi wynikami w tym podrozdziale opisane są także sposoby tworzenia rankingów. Interpretacja wyników zamieszczona jest w dalszej części pracy.

Podczas tworzenia klasyfikacji pod uwagę branych jest 21 spółek. Trzy z tych spółek musiały zostać odrzucone ze względu na niepełny zbiór informacji o ich sytuacji finansowej. Tymi spółkami są interia.pl, Netia i MCI Management. Wymogiem „statystycznym” jest bowiem możliwość wykorzystania każdego modelu dla każdej spółki. Jeżeli chociaż jeden model nie mógł być zastosowany, to spółka zostawała odrzucona. Pierwszą z odrzuconych spółek była interia.pl. Powód jest dość prozaiczny – interia.pl opublikowała jedynie dane finansowe za IV kwartał 2000 roku, tak więc nie możliwe jest wyznaczenie wskaźników za cały rok. W przypadku pozostałych dwóch spółek brakowało tylko niektórych wielkości, ale ich brak uniemożliwiał zastosowanie wszystkich modeli.

Pierwszy model – model Beavera – wymagał dokonania pewnych uproszczeń obliczeniowych w celu sporządzenia końcowego zestawienia badanych spółek w postaci jednego rankingu. Nie jest to analiza wielokryterialna. Wynikiem zastosowania modelu Beavera jest dla każdej spółki sześć wskaźników. Interpretacja oryginalna polega na oddzielnej ocenie każdego przedsiębiorstwa na podstawie wartości każdego ze wskaźników. W tej pracy utworzono sześć pod-rankingów, na podstawie sześciu wskaźników. Wyniki tych pośrednich rankingów znajdują się w załącznikach (Załącznik 2). Także w załącznikach znajdują się wartości wskaźników (Załącznik 1). Na podstawie pozycji zajętych w tych podrankingach spółki otrzymały punkty; im lepsza pozycja spółki tym większa liczba punktów (najlepsza spółka w danym pod-rankingu otrzymywała 21 punktów, najgorsza 1). Po zsumowaniu punktów (rang) uzyskano wskaźnik, który stał się podstawą sporządzenia rankingu na podstawie modelu Beavera. Wyniki obliczeń znajdują się w tabeli 5.1. Najlepszymi spółką według tego modelu są PPWK oraz Softbank, a najgorzej „wypadł” Chemiskór.

Tabela 5.1 Ranking spółek według modelu Beavera

Źródło: Opracowanie własne.

Drugi ranking stworzony jest na podstawie modelu Altmana. Stworzenie rankingu na podstawie tego modelu jest dużo łatwiejsze niż w poprzednim przypadku. Każdej spółce przypisana jest bowiem jedna wartość miernika syntetycznego. Uzyskane wyniki przedstawione są w tabeli 5.2. W załącznikach znajdują się wielkości wskaźników finansowych wykorzystywanych w modelu Altmana (Załącznik 3). Wartość wskaźnika Altmana za cały rok stanowi średnią wartość wskaźników kwartalnych. W załącznikach przedstawione wielkości kwartalne (Załącznik 4). Dość ciekawym zjawiskiem w przypadku niektórych spółek są nagłe zmiany wielkości wskaźnika Z (np. wskaźniki liczone dla Igroup, Prokomu czy też Chemiskóru). Na przestrzeni całego roku najlepszą okazała się spółka Igroup, a najgorzej prezentuje się Chemiskór.

Przy tej okazji można dokonać dodatkowej analizy kondycji przedsiębiorstw. W myśl wskazań autora modelu, można wyróżnić trzy grupy spółek. Grupa zdrowych przedsiębiorstw składa się z pierwszych trzech spółek (wartości funkcji Altmana są większe od 2,9). Druga grupa – spółek zagrożonych upadłością – składa się z ostatnich ośmiu spółek w rankingu (dla nich funkcja przyjmowała wartości poniżej 1,2). Wszystkie pozostałe przedsiębiorstwa, których nie da się zaklasyfikować do żadnej z poprzednich grup, tworzą trzecią grupę, swego rodzaju „szarą strefę”.

Kolejny – trzeci – ranking, jest drugim stworzonym w oparciu o model powstały dzięki zastosowaniu analizy dyskryminacyjnej. Jest to model Hadasik, także pozwalający na prostą konstrukcję rankingu. Wyniki obliczeń zawiera tabela 5.3. Podobnie jak w poprzednim przypadku, wartości wskaźników potrzebnych do ustalenia wielkości wartości funkcji Hadasik, zamieszczone są w załącznikach (Załącznik 5). Ten ranking z kolei, wskazuje na szczególnie dobrą sytuację finansową Elektrimu oraz negatywnie ocenianego w poprzednich rankingach Chemiskóru. Najsłabiej prezentuje się Szeptel.

Tabela 5.3 Ranking spółek według modelu Hadasik

Źródło: Opracowanie własne.

Wartością rozgraniczającą populację spółek z branży Technologii Innowacyjnych, na jednostki zagrożone upadkiem i jednostki wypłacalne, jest zero. Wnioskujemy więc, że ostatnie pięć spółek może w najbliższym czasie mieć problemy z dalszą egzystencją.

Czwarty z rankingów spółek branży Nowych Technologii znajduje się w tabeli 5.4. Jest to także ranking uzyskany na podstawie modelu będącego wynikiem analizy dyskryminacyjnej. Także i w tym przypadku, modelu Hołdy, wykorzystane wartości wskaźników finansowych znajdują się w załącznikach (Załącznik 6).

Według autora modelu, na podstawie którego stworzono ten ranking spółce nie zagraża upadłość, wtedy, gdy wartość funkcji dyskryminacyjnej jest większa od zera. Tak więc żadna spółka tej branży, w świetle tego modelu, nie jest zagrożona upadłością.

Ostatni z rankingów powstał na podstawie modelu Mączyńskiej. Tak jak w przypadku klasyfikacji dokonanej za pomocą modelu Beavera, stworzenie tego rankingu wymagało większej ilości zabiegów. Wskaźnik dla przedsiębiorstwa jest sumą punktów nadawanych w procesie oceny czterech wskaźników finansowych. Uzyskane wyniki znajdują się tabeli 5.5.

Wielkości wskaźników podstawianych do modelu Mączyńskiej, znajdują się w załącznikach (Załącznik 7)