podrozdział z pracy dyplomowej o analizie finansowej
Wstępna analiza rachunku wyników to szybka i poglądowa ocena sytuacji finansowej przedsiębiorstwa lub organizacji na podstawie rachunku zysków i strat. Polega ona na przeanalizowaniu wyników finansowych oraz ich porównaniu z poprzednimi okresami lub planami. Celem wstępnej analizy rachunku wyników jest uzyskanie szybkiego obrazu sytuacji finansowej i wstępna identyfikacja problemów lub niepokojących tendencji.
Wstępna analiza rachunku wyników opiera się głównie na analizie danych z rachunku zysków i strat oraz innych dokumentów finansowych, takich jak bilans, sprawozdanie z działalności itp. Polega na przeanalizowaniu wielkości i struktury przychodów i kosztów, wysokości zysków i strat, źródeł finansowania działalności itp.
Wstępna analiza rachunku wyników jest szczególnie ważna dla menedżerów, ponieważ pozwala im szybko zidentyfikować niepokojące tendencje i podjąć odpowiednie działania korygujące. Może być też wykorzystywana przez inwestorów, kredytodawców i innych interesariuszy do oceny sytuacji finansowej firmy i podejmowania decyzji dotyczących współpracy lub inwestycji.
Wstępna analiza rachunku wyników obejmuje[1]:
- ustalenie i ocenę zmian w wielkościach strumieni pieniężnych reprezentujących przychody ze sprzedaży, koszty, wynik finansowy i inne wielkości ekonomiczne w kolejnych latach badanego okresu,
- badanie relacji zachodzących pomiędzy poszczególnymi wielkościami ekonomicznymi w rachunku wyników.
Analiza dynamiki danych analitycznego rachunku zysków i strat pozwala ustalić ogólne źródła osiągniętego wyniku finansowego przedsiębiorstwa. W przypadku wzrostu bądź spadku zysku netto wiąże się, bowiem ze zmianami poszczególnych elementów wyniku finansowego oraz czynników na nie oddziałujących. Na przykład wzrost zysku na działalności operacyjnej wynika głównie z wyższej dynamiki przychodów ze sprzedaży niż kosztów ich uzyskania, zysku brutto – z korzystnego salda przychodów i kosztów finansowych, zaś zysku netto – z wysokości obowiązkowych obciążeń zysku. Odchylenia ujemne tych wskaźników mogą być źródłem zmniejszenia zysku netto bądź powstania straty.
Ocena struktury analitycznego rachunku zysków i strat polega na ustaleniu udziału poszczególnych jego składników w ogólnej wielkości przychodów ze sprzedaży.
[1] M. Sierpińska, T. Jachna, Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN, Warszawa 2000, s. 68.