Wskaźniki mające decydujące znaczenie w przyznawaniu kredytów

Diagnoza wynikająca z analizy struktury finansowej ma decydujące znaczenie w przyznawaniu kredytów. Jednak bank musi zwrócić uwagę również na możliwości ich zwrotu. Do oceny tych możliwości wykorzystuje się szereg wskaźników, a zwłaszcza:

–       wskaźnik pokrycia obsługi długu,

–       wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych,

–       wskaźnik pokrycia obsługi kredytu z cash flow.[1]

1. Wskaźnik pokrycia obsługi długu I określa stopień zabezpieczenia obsługi kredytu przez wygospodarowany w przedsiębiorstwie zysk. Jego wartość powinna być większa od 1,0 (minimum 1,2). Bank światowy za minimum przyjmuje 1,3, a jego optymalny poziom jako 2,5.

2. Wskaźnik pokrycia obsługi długu II przy pokryciu raty kapitałowej wraz z odsetkami długu długoterminowego uwzględnia zysk netto. Bowiem na spłatę kredytu może być przeznaczony zysk pozostający w firmie po opodatkowaniu. Wiadomo jest, że podatkobiorcy mają zawsze pierwszeństwo przed zobowiązaniami kredytowymi. Poziom wskaźnika pokrycia obsługi długu opartego na zysku netto powinien być co najmniej równy, a w zasadzie wyższy niż 1.[2]

Wielkość tego wskaźnika śledzona w czasie dostarcza informacji o sposobie wykorzystania kredytów do finansowania rozwoju przedsiębiorstwa. Jeśli wielkość tego wskaźnika w czasie maleje to świadczyć to może o nieefektywnym zarządzaniu przedsiębiorstwem, niewielkiej zyskowności zainwestowanych środków lub zbyt ambitnych planach rozwojowych firmy. Stałe utrzymywanie się niskiego poziomu tego wskaźnika może być sygnałem o konieczności wydłużenia okresu spłaty kredytu.

3. Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych obrazuje, ile razy płacone odsetki mieszczą się w zysku brutto.[3]

Wskaźnik ten równy jedności oznaczałby, że cały osiągany przez przedsiębiorstwo zysk brutto byłby pochłonięty przez płacone odsetki. Zatem im wyższy jest wskaźnik od jedności, tym mniej jest uciążliwe dla firmy terminowe płacenie odsetek, tym mniejsze ryzyko, iż w razie nawet ujemnych wahań zysku może nastąpić niewywiązanie się kredytobiorcy z bieżącej obsługi zadłużenia.

W praktyce niektórzy kredytodawcy przyjmują za zadawalający stan, jeżeli wysokość wskaźnika wynosi co najmniej 4-5, uznając wówczas ryzyko przy udzielaniu kredytów za dopuszczalne.

4. Wskaźnik pokrycia obsługi kredytu z cash flow uważa się za najbardziej praktyczny i istotny wykładnik wiarygodności kredytowej przedsiębiorstwa. Za wartość normatywną przyjmuje się 1,5, co oznacza, że suma zysku po opodatkowaniu wraz z amortyzacją powinna być co najmniej 50 % wyższa niż roczna rata kredytu wraz z odsetkami. Niższy poziom tego wskaźnika jest dopuszczalny, ale projekt inwestycyjny, który będzie finansowany kredytem, uznaje się za przedsięwzięcie o podwyższonym ryzyku. Kredytodawca żąda wówczas od przedsiębiorstwa dodatkowych gwarancji kredytowych.[4]